"EVO MORALES"İN"HUGO ÇAVEZ"in 21 yüz yilliğin sosiyalismi teorisinden temsil ettikleri
"EVO MORALES"İN"HUGO ÇAVEZ"in 21 yüz yilliğin sosiyalismi teorisinden temsil ettikleri.
(İngilizceden çeviri)çevirmen:Nigin Nevaderezi
"v.headline.com" qonuğu reporter HEKTOR DAFİN-QLOR yazir:men 2005 yili desambr ayinin 18ci gününde yapilmiş seçimin heyran edici ve böyük onurlu sonucuna dayir yazmaqdayam.uzun sürelerden sonra,on yillardan sonra BOLİVİYA iqtidari xalqin ellerindedir. EVO MORALES xalq oylarindan çoxunlugunu qazanmağiile beklenilmez iş yapdi o oylardan 54 fayizini ele getirdi.öncedeki rekord militarist hakimiyetin düşmesi ilayindan(tarixinden)indiye doğru 37 fayizdan artiq degilmiş.bu gerçegi göstermekle ki BOLİVİYA birde quzeyde yerleşmiş colosos toplam olaraq MORALESe şiddetle qarşitimişlar.
Tanri edaletinin usulca(asta-asta)yürüyüb sinirsiz iyi olduğu bir daha sabit olundu.2002de baş vermiş bir kez uğursuz adayliğdan ve hazirki Prezidenti iki kez moquf etmekden sonra EVO MORALES sonunda tam edalet ve eşlik ümüdünde olanlarin çoxdan ki uğurluluq istegine erişdi.
Ancaq gerçekden MORALES seçiminin temelli(devrimci)sünneti en son zamanlarda çox uzaqlarla ilişgidedir yüz yillardan uzaq gerçekden.
ANDESde sunneti devrimciligi yapan şey iki nesneyi içine alir 1-doğal düşünce becerigi,me,nevilik 2-ANDES erkek ve qadinlari dayaniqliği her uğurlu devrimin onu yeniden diriltmege çalişdiqi kimi İNKA Emperyasininda istegi olarken kendi ALTON DEVRİNİN qizqin xatiresini diriltmek.BOLİVİYA,PERU,AKVADOR erkek qadinlari min yillar boyunca dünyanin en qati(sert)ve en elverişlisiz bir alani,dünyanin bir çorak ve kiraç(lem yezre,)yeri ve rüzgar tutan sira dağlarli ve nemli yağmurlu sira urmanli bir yeri.
Menim kendi atam ANDESde oldu,iqlimin sertliginden dolayi başvermiş bir ölüm.
insan huquqlari yapilmasi ve insan ehtiyaclari ödenmesi yönünden ölçersek bu yonden indi bu alanin erkek ve qadinlari ne inki yaşayir belki dünyanin en gelişmiş Modern önce medeniyetini icad etmişlerde.Asiya ve Avrupanin ilkel(ibtidayi)ve Feronik Monarşiyasi(hökmranliqi)ndan ferqli olaraq İNKA Emperyasi onda her kimsenin istekleri ödenilmiş bir SOSİYALİST dövletmiş,onda her kimse,başqa kimseler ve doğa ile harmoniyada(uyğunluqda)yaşayan bir alan.
İNKAlar evren üzre olmuş olan ciftçiligin(ekinçiligin)en gelişmiş sistemini üze çixardilar PATATES bitgisi(yer alma)ni uysallaşdirdilar(ehli etdiler)üstegel AMARANTH(1)i,QUİNOA(2) ni ve başqa diger bitgiler.texminen geçmişde ve indide Avrupalilar sarindan möcize bitgi kimi istenilmiş bitgiler:PATATES ve KEÇUA MİVESİ(FRUİT OF QUECHUA)(3) ve AYMARAni becermek (AYMARA FARMİNG)(4)bilgisi Avrupalilari ulaqanda olmuş olan Moderniteye doğru yükselde bilen bitgiler.onlar (İNKAlar) Asiya ve Avrupa ciftçi kütlesini bütövünden,uyumlulu ve sagliqli yemek hazirlamaqi bacarmişlar.
YENİ KRASUS,PİZARROnin malvarliğina gösterdigi tamahindan sari öz genc yaşlarinin filizlenen(çiçeklenen)çağinda oturaq olmuş olan bir heyran edici parlaq medeniyet,kendi qaimmeqami tevesütüile öz sirasinda kendi tamahkarliğina qapsanaraq Terrorçuluğa el atmiş PİZARRO.
1589da,DON MANÇO SERRA DE LEGİSAMO,PERU fatihlerinden(5)sonuncusu,ölüm yatağinda olarken degişmeye uğradi ve suçlarina e,tiraf edib ve tövbe etdi öyle kim Tanri ila görüşmeye hazirlaşir.
O(DON MANÇO)PİZARROyla yapdiği suçlar,İNKA dövletini viran etmeye doğru yapilmiş suçlar.O etiraf etdi ve buysa onun göze görünen taniği kimi idi ve buna göre bizde:onlarin (İNKA)larin ara bir hirsiz(oğru)ve bir kötü insan(şer sahibi)ve kötü qadin ve bir suçlu qadin heç birisi yoxmuş demek zorunda olduk.
DON MANÇO dedigine uyğun yerler ve ormanlar edalet üzünden dağitilmişdir öylekim bir kimse acliğ çekmemiş ve bir kimsenin başqa birisinin yerinde gözü olmamiş,onun dedigine esasen tam kişilerin sayğinliqli(şerefli)ve yararli işi varmiş.Onlar kilid(qifil)anlamini hirsizliq amacile ne olduğunu anlamayirdi-onlarin için sanilmasi qabil degildi(tesevvür edilen deyildi).
Onlar,onda kim SPANYA erazisinde tedavül tapmiş fühuşluq suçunu öyrendi Avrupada baş vermiş ziyanliğa nifret etdiler.
Nece de bir Yotopiya, ona ne yirminci yüz yilin dövleti,ne KUBA Sosyalistleri nede US kapitalistleri ona erişmemiş hele.Necede yulari pozulmuş(efsari pozulmuş)necede evrenin(dünyanin)üzerede bir parlaq örnegi tebah etmekde yulari pozulmuş suçlar.
VOLTER ve ST.TUMAS İNGİLTEREnin geniş görümlü igid cesine şehidleri kendi yutopiyalarini Quzey Amerikada qurdu.
PİZARRO ve ona oxşarli kişilern tevessüte ile viranliğa uğramiş parlaq bir yutopiya,PİZARROnun qan tökmeye,öldürtmeye,iqtidara ve zülme ayid böyük bir parani serf etmegi nedeni ile baş vermiş viranliq.
Çox zamanlar men ANDEAN CAMPESİNO(6)nun 1936 yilinda ne düşündügüne ayid incelemek ve derin düşünmegim olub,o,evrenin yarisinin üstünden,dağliqlar,urmanlar,okeanlar üstünden SPANYAdan,"vetendaş savaşi"(daxili savaş)sürerken SPANYOLlarin bir birni qana boyadiği,"Goernika"da toplum qirim baş veren çağda,kiliselerin yaxilmasi sağ yönden tuzaklara (esirlere)atilan qurşunlar(saldirilar)sol yünden(onun derin baxişi varmiş):SPANYA ruhuna,"HABSBURGS"lara,"BUORBONS"lara,içinde güneşin esla batmadiği imperatorluğa.
Eski fatih Empryalistler,o fatih Emperyalistler ki kendilerinden daha güclü Empryalist güclere qurbanliq edildiler ikili şeytanlar:HİTLER ve STALİN kimi,onlar MADRİDde BARSELONA ve MALAGA savaş meydanlarinda kendi temsilcilerilede savaşda bulunmuşlardi.
Deyilen"CAMPESINO"buna te,ne ataraq gülmeyecek ve dünya koşulunun doğru şiirsel edaletini düşünmeyecek?
O,bunu sonucda tanri edaleti sanib,şaşirmiyacaq(te,ccüb etmeyecek)?:
Zalim Emperyalistler yaratdiği zinliq,savaşlar yaratmaq,yoxsunluq,qaragünlülügü,kendi çaresini(ilacinin)öz dadini veren çare?
Ancaq"ATAHUALLPA"(9)ölümünden beri ANDESin igid ve sinmaz erkek ve qadinlari her den öz uymluluğu ve içrek(me,neviligi)ve aşiqlikliklerile kendi yabanci görünüşlerine (ğeyre bumi zeminleri)ilişgi tapirlar (ona yapişirlar)kendilerini öz yurdlarinin eski şan-şöhretini,parlaqliğini ve uyumluluğunu yeniletmegine doğru savaşmaya yerleşik eden kişileri(veqf eden kişileri),bu sifetler bir zamanlar onlarin ölkesini temsil edicisi olmuşdur.
Buymuş inqilabçilarin uzun bir sirasinin,zalim köy önderleri patronlara(10)(iş sahiblerine),tacirlere,fayizçilara(nuzul pol yiyenlere)"MANÇO OF VİTCOS"benzerli kişilerin emperatorluğlarina qarşi savaşmaya sövq eden.buymuş inqilabçilar sirasi: TUPAC AMARU1-JOSE CONDORCANQUİ-TURPO-MARİATEGUİ-CACERES-PAZ ESTENSSORO ,MANCO OF VİTCOS adli imperator benzerli kişiler 1960 yillari köy kargaşa çixanlari(şurişileri)CHE GUEVARA,JUAN VELASCO,ALVARADO,J.J.TORRES,FELİPE QUİSPE,ANTAURO HUMALA,ALFARO,ve bu zaman muqenni oğlu EVO MORALES,kütlesel savaşlarda daha görgülü ve laten Amerikanin irenc ve çökmüş Neoliberalisme qarşi baş vermiş 21 yüz yilin devrimi bayrağini daşiyan.
Devrimizin ünlü tarixçisi ERİC HABSBAWM BÖYLE yazir:PERU ANDİYALİSi xalq yiğinlari(reiyetleri)onlara kilise ve kral terefinden sözü verilmiş yerlerin kapitalist maliklerin tevesüti ile o yerlerden mehrum qalmişlar.hele heç bir zaman yenilmeyen o yerler.onlar o yerlerin xatiresini üç yarim yüz yil boyunca sömürge edimiş yerleri xatiresini canlica yaşada bildiler,atalardan oğullarina,analardan qizlarina ilete bilmiş,Kapitalist köy önderleri gücü(gamonalesler)gevşekledigi(zeifledigi)zamanlarda öz yerlerini musadire ede bilmişler...
Basqi quruplarinin öz düzemini yeniledigi zamanda ta 1960 yillarinda maliklerin gücü gevşekleyen zaman,xalqlar saldirib kendi yerlerini,öz haqli olduqlarini subut etdirmekde son Aktivite olaraq musadire ede bilmişler.1968de baş vermiş PERU özgürlügü yilindan neçe yil önc bu edalet severlik vurğunu,tabe olmayan(inadçi)ve igid insanlarin sirrili ve gizli savaşmalari Andes xalqinin yüz yillar boyunca ona doğru çalişdiqlarindan kiçik bir örnekdir. o,savaşlar kapitalist edaletsizliginin taqet sindiran hejemonyasi etkisinde,o yolda minlerce şehidlerin qaninin üzerede düşer-qalxar yürüyerek üz vermişdir.ATAHUALLPA epmeryasi susdurulmuş (öz içinde boğulduldu)TUPAC AMARU1 in başi kesilmiş,CONDORCANQUİaslanip çekilmiş,dörde doğranmiş,TURPO vehşi atlarin tevessütü ile yer üzünde ölene üeder çekilmiş,CHE GUEVARA gülleye dizdirilmiş,beleikle bu sert fitneçilikler doquz başli yilan şeytan gücleri başçiliğiila yapildi.İndi ise şehidler öcünü alacaq EVO MORALESin sültesi gelir,şehidleri öldürmüş Kapitalizmin ve maliklerin şeytan sifet gücünü viran elesin uzun bir sürelerden sonra sevgiye,qardaşciliğa,eşitlige,edaletin düzemine yeni durum yaratsin,yer anasina hörmet beslesin,İNKALAR emperyasinin yaşayiş ruhunu yeniden canlandirsin deye.
Buraxin MORALES bir MARXİST dir sözü heç deyilmesin.
Budur EVO MORALESin HUGO ÇAVEZ in 21 yüz yiliin sosyalizminden temsil etdikleri:Birisi oki ekonomik gücü hakimiyyete deyil işçiler koopreativlerine bağişlayir(yardimlaşma kurullarina bağişlayir),birisi oki Endüstri(sanat)la yanaşi cifçiligi (ekinçiligi)fokusa(onun üstünde temerküz etmişdir) almişdir,birisi oki ortaq mal üzerinde birlikte çalişmaya dayir insanlari ümidlendirmek ve insan tebi,ti üzere en uca ideyalara doğru süvq etmek,birisi oki her neyi nasionalize etmege pusu qurmaq(kemin etmek) könüllüsü olmaqdan artiq,kendi toplumlarinin mallari üzere könüllü olaraq ferdi maliklere bir durumu(place)buraxmaq(ixtiyarinda qoymaq),birisi oki DİYALEKTİK MATERYALİZMinin ağ sakkal birisine merkezleşmesi yox ancaq bu konuya dayir çox derin reğbet göstermekde olan kimselere merkezleşmekde olsun.onun yönsemesi(temayülü)qonşu severlikde,işe-emeye çalişmaya deyer veren ancaq malvarliğinin nihayet derecede birikimine (terakümüne)izn vermeyen kimseye.birisi odur ki bir kimse kim autoriariyanizm(iqtidar severlik) le liberal demokrasinin ara bir orta xettin içrede süvq etsin.Birisi oki her zaman olağanli oldu barişda,her zaman gerekdise tartida(mücadele)de bulunsun.Birisi oki din dallarina hörmet beslesin ve oki kendisini gerçek,doğru-düzgün sosyalist adlandira bilsin.
EVO MORALES kendini,doğal qaynaqlarin Nasyonalize etmeginde ve onu kurallara uyğunlu(meqbul)göstereceginde sorunlu bulduğunda tanriya tapinir,o tanri PAÇAMAMA dir.y,ni:(Ana yer,dünyada en böyük dinler tevessütü ile doğru bir tanriya tapinmağin başqa adi.Onlar özgülükle(münhesiren)Kristiyan,Vişno,Brahma,Yehudi,Sevginin tanrisi adlanmiş)Oki dünya qaynaqlarini bizlere yeyecek kimi hazirlayan gösterdi.Bizlerise ona tamah,kibarliq üzünden onun hedyesini bölmek vasitesiile sayğisizlik yapa bile bilmerik.bunuda xatirlatmaq olar ki neqeder six benzerlik var bununla Avrupalilarin deyimi SCHOLARS(araşdiricilarin)ile RUSO ve TUMAS AQUİNASin ara(13).bu helede doğuile batinin ara,ağ ila qizilin ara tanriila şeytanin ara heç bir ara yoxdur,dan bir örnekdir.ancaq CHAVESle MORALESin arasinda ilişgiden daha derin onlarin ikisinin ara zamanin en ulu Sosiyalismi Laten Amerikanin köklü ve yerli toplumsal örnegi,o ki iki insanin ara kendilerinin ve doğanin ara ve her ikisinin ve tanrinin arasinda bulunan duğru uyğunluqdan ileri gelirmiş.
Bu gün çoxlu sureden beri güney Amerika xalqlarina kendi gelecegini öz ellerinde tutmaq şansi üz getirmişdir.onunla kendi(İNKALAR)şan-şöhretini geri qaytara bilecekleri şans.kendi şöhretini,sevgi gücünü,ve tanri ermeğani olan kötülüge ve suça ğalib gele bilmek gücünü.
Buraxin hamilarimiz MORALESi getirdigi üstünlük ve güvenlik qazanmasi nedeni ile ona teşekkür edek,ve onunla toplu ve sinirsiz başarilardan yararlanmasi arzisini yaşadaq.
ETEK YAZİLARİ:
1-AMARANTH,minlerce kiçik tuxum ürete bilen daha enli yarpaqli bitgi-buğdaygiller ürünü.
2-QUİNOA,AMARANTAya six ilişgide olan bitgi-PERU ölkesinden olan buğdaygillerden bitgi-buğday.
3-FRUİT OF QUECHUA,yaxici bölgenin urmaninin bitgisi konsantresi-ŞİLİ ölkesinde yapilan elkollu içgi çeşidi.
4-AYMARA FARMİNG,Patates ve dari(erzen)becermegi onlarin temel mesleki olmuş olan xalqin işi,aşamaliq formlu yerlerde becerermişler.
5-DON MANCO SERRA DE LEGİSAMO,Mekzik ve PERU fatihlerinin her ikisi ,HERNAN KORT ve FRANSSİSCO PİZARRO.bu insanlarin her ikisi SPANYA ölkesini heqaretle ancaq dahilikle önderlik etdiler.
6-ANDEAN CAMPESİNO,Andes sira dağlari alaninda yaşamiş becerikli uslu-usullu ve bacariqli insanlar.
7-HABSBURGS,Austria ölkesinde hökmranliq sürmüş sülale.
8-BUORBONS,Fransa ölkesi ulu devriminden öncede ve sonrada hökmranliq etmiş sülale.
9-ATAHUALLPA,Pizarro Atahuallpan,i kendine qarşi antrik yapmaya suçlandirib onu,ölkeye xeyanetkar tanitdi Atahuallpa suçlu tanindi ve asildi.
10-GAMONALES,köy önderi.ze,amet sahibi(tiyul dar)oxşarli bir şexs ve onun görevlerini yapan kişi.
11-MANCO OF VİTCOS,bir sömürgeçinin adi,o dayima öz sömürü alanini genişlendirmek amacindadir ve bu genişlenmek niteligi o sömürgelerin çoxlu kiçik sömürgelere bölünmesidir.
12-JOSE CONDORCANQUİ,Tupac amaru1,üyelerinden biri.
13-TUMAS AQUİNAS,Kiristiyanliqda bir bilgin.